1-     متکلم وحده و مجلس آرای بلا معارض شده است .

  2 -  به سوی هژبر ژیان کرد رو . 5/0

        3-  ذکرِ او مرهم دلِ مجروح است و مهر او بلانشینان را کشتی نوح است .1

       4- بخندید رستم به آواز گفت / که بنشین به پیش گران‌مایـه جفت.1

       5- برو ای گدای مسکین در خانه ی علی زن           که نگین پادشاهی دهد از کرم گدا را. 57/.

        6- فلک باخت از سهمِ آن جنگ رنگ / بوَد سهمگین جنگ شیر و پلنـگ75/.

7-   یکی از حضار که کباده ی شعر و ادب می کشید.75/.

 نوع ادبی: ادبیات تعلیمی

 سبک: عراقی

 قالب: قصیده

محتوا : زهد و عرفان

مهر او بلانشینان را کشتی نوح است، کشتی نوح بودن: کنایه از «نجات بخشی»

الهی عبدا... عمر بکاست، عمر بکاست: کنایه از پیرشدن

علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را/ که به ماسوا فکندی همه سایه ی هما را، سایه ی هما برسر کسی افکندن: کنایه از خوشبخت و سعادتمند نمودن کسی

درس هفتم : سووشون : سیمین دانشور

          آورده اند که ...

درس نهم : در بیابان های تبعید

درس نهم : در بیابان های تبعید : جبرا ابراهیم جبرا

        از یک انسان : محمود درویش

        آورده اند که ...

        شعر حفظی : خیام نیشابوری

درس ششم

 در آثار بزرگ علوی با نثری ساده و بی پیرایه روبرو می‌شویم که کاربرد بسیار کنایات و ضرب المثل‌های عامیانه بر خلاف‌ آثار جمال زاده و صادق هدایت در آثار او چندان به چشم نمی‌خورد . نویسنده در جای جای این داستان با توصیف آشفتگی طبیعت ، آشفتگی اوضاع جامعه و پریشان‌ حالی شخصیّت‌های داستان را به خواننده القا می‌کند ، اگرچه این داستان کاملاً واقع گرایانه پرداخته شده است زیرا امکان روی داد چنین ماجرایی در عالم واقع کاملاً پذیرفتنی است امّا می‌توان هر یک از شخصیّت‌های آن را نماد یک گروه از افراد جامعه ی آن زمان ( دهه 1320) دانست گیله مرد نماد توده ی ستم کشیده و مبارز ایران ، محمّد ولی « مأمور اوّل » نماد مأموران دولتی است که به ظاهر در راه حفظ قانون از خود غیرت و شجاعت به خرج می‌دهند امّا در واقع انسان‌های بی هویّتی هستند که در حین قدرت ، ظالمانه رفتار می‌کنند امّا اگر قدرت از چنگ آنها خارج شود به انسان‌های زبون و ترسو بدل خواهند شد . « مأمور دوم » به نماد انسان‌های ستم کشیده‌ای است که خود از ظالم و ستم به دیگران ابایی ندارد .

کنایه های درس کباب غاز ادبیات دوم دبیرستان

آب به دهان خشک شدن : کنایه از متعجب شدن

مرا می گویی از تماشای این منظره هولناک آب به دهانم خشک شد

آبروی کسی را ریختن : کنایه از بی اعتباری کردن یا رسوا کردن کسی

گفت مگر می خواهی آبروی خودت را بریزی ؟

 حماسه ی مصنوع : حمله ی حیدری : باذل مشهدی

  درس سوم

آموختیم که حماسه دو گونه است : طبیعی و مصنوعی یکی از حماسه های مصنوعی و سنّتی حمله ی حیدری از باذل مشهدی ( م . 1124 ) است . شاعر در این منظومه به شرح زندگی و جنگ های پیامبر (ص) و علی (ع) تا شهادت آن حضرت در محراب مسجد کوفه پرداخته است . قسمتی از این منظومه را که توصیف نبرد حضرت علی(ع) با عمرو بن عبدود است می خوانیم شاعر تحت تأثیر حماسه های ملّی این حماسه ی دینی را با دخل و تصرّف در اصل موضوع و آرایش صحنه ی نبرد به شیوه ی شاهنامه سروده است .

            بیاموزیم 2 : واج آرایی 

درس دوم

ادبیّات حماسی

حماسه در لغت به معنای دلاوری و شجاعت است و در اصطلاح شعری است داستانی ، روایی با زمینه ی قهرمانی و رنگ قومی و ملّی که در آن حوادثی بیرون از حدود عادت جریان دارد ؛ حماسه داستان واقعی به اضافه خواسته ها و تمایلات  و آرزوهای نیاکان ما در طول تاریخ است ، خواب و رؤیای تحقق ناپذیرآن ها .

انواع منظومه های حماسی در ادبیّات ملل : 1- حماسه ی طبیعی ، 2- حماسه ی مصنوعی

علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را                          که به ما سوا فکندی همه سایه ی هما را

علی : شبه جمله ، منادا

هما : نماد سعادت ، مرغ سعادت ، پرنده ای از راسته ی شکاریان که در قدیم آن موجب سعادت می دانستند .

همای رحمت : اضافه تشبیهی ، رحمت و بخشش خدا را به این پرنده تشبیه شده ، استعاره از حضرت علی (ع)

تو چه آیتی خدا را

آیت : نشانه

را : برای ، نشانه ی متممی

که : زیرا که ، که تعلیل ، علّت را بیان می کند

ماسوا : ما سوی الله : همه چیز به غیر از خدا ، همه ی مخلوقات ، کائنات

را : مفعولی